تصاویر تهران ۱۵۰ سال قبل | چهره واقعی امیر کبیر را اینجا ببینید
تاریخ انتشار: ۵ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۲۹۵۹۵
همشهری آنلاین – حسن حسن‌زاده: کاخ‌های قجری با آن نماها و معماری خاص، از جدی‌ترین سوژه‌های نقاشان برجسته معاصرمحسوب می‌شدند. در میان این آثار، نقاشی «تالار آینه» شاید آشناترین نقاشی از کاخ‌های پرنقش و نگار آن دوران باشد. اثری معروف از کمال‌الملک که تصویر یکی از اتاق های کاخ گلستان را به نمایش می‌گذارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
تابلوهای پرتره از شخصیت‌های برجسته تهران قدیم در روزگاری که هنوز پای دوربین عکاسی به ایران باز نشده بود، غنیمتی ارزشمند محسوب می‌شدند. یکی از ارزشمندترین تابلوهای پرتره به جا مانده از آن روزگار، اثری جاودان از «محمد ابراهیم نقاش‌باشی» هنرمند نقاش دوران قاجار است. کسی که لقب نقاش‌باشی را از محمدشاه قاجار دریافت کرد و البته عمده شهرت خود را وامدار این نقاشی ارزشمند از «امیر کبیر» است. این تابلو را هم می‌توانید در موزه نگارخانه کاخ گلستان ببینید. در این نگارخانه، تقریبا از همه پادشاهان قاجار تصاویر پرتره‌ای به نمایش درآمده که البته سهم ناصرالدین شاه بیشتر از همه است.
بیشتر تصاویری که از چهره ناصرالدین‌شاه قاجار دیده‌ایم مربوط به دوران پس از ورود دوربین عکاسی به ایران و روزگاری است که گرد پیری روی چهره این شاه قاجار نشسته است. اما کمال‌الملک وقتی خودش هنوز هنرمندی جوان بود، روزگار جوانی ناصرالدین‌شاه را در این تابلوی پرتره به تصویر کشیده است. در این تابلوی رنگ روغن، ناصرالدین شاه با لباس رسمی مشکی رنگ و مرصع مروارید دوزی شده با کلاه مشکی جواهر نشان و پردار به تصویر درآمده و بالای سر او یک طاق قوسی شکل دیده می‌شود. این اثر در کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری می‌شود.
زندگی روستایی و پرزحمت آن روزگار هم از دید نقاشان برجسته پنهان نماند. روستاهای خوش آب و هوای اطراف تهران و به ویژه آبادی‌های شمیران با آن مزارع وسیع گندم و جو که تا ارتفاعات البرز کشیده شده بود، سوژه بسیاری از نقاشان بنام دوران قاجار شد. تابلوی رنگ روغن منظره کوه شمیران که سال ۱۳۰۹ هجری قمری به تصویر درآمده از آثار مهدی‌الحسینی مستوفی است. این تابلوی نقاشی در کنار تابلوهای برجسته‌ای مانند تابلوی نقاشی چهره ناصرالدین‌شاه اثر کمال‌الملک، نقاشی چهره مظفرالدین‌شاه اثر صمصام بن ذوالفقار و ده‌ها تابلوی ارزشمند دیگر اکنون در کاخ صاحبقرانیه و در معرض بازدید عموم قرار دارد.
نقاشی‌های «محمودخان ملک‌الشعرا» معروف به «محمود صبا» را با امضای «بنده درگاه محمود» که زیر همه آثارش درج شده است می‌شناسیم. محمود خان صبا علاقه خاصی به نقاشی کاخ‌های تهران داشت و اکنون ۲۷ اثر ارزشمند از او شامل نقاشی‌های آبرنگ، رنگ و روغن، قلمدان و... در کاخ گلستان نگهداری می‌شود. اگر به دنبال تماشای نقاشی‌های ارزشمند از عمارت‌ها و کاخ‌های تهران عهد قجری هستید، نقاشی‌های محمود صبا بهترین گزینه است. در این تابلو، نمایی از عمارت عشرت‌آباد تهران و ۳۰ خانه کوچک اطراف حوض که هر کدام خانه یکی از همسران ناصرالدین‌شاه بود به تصویر درآمده است. عمارت عشرت‌آباد، تفرجگاه و اقامتگاه ییلاقی شاه قاجار بود و از آن به عنوان برادر دوقلوی شمس‌العماره هم یاد می‌شود. این اثر را هم می‌توانید در میان تابلوهای ارزشمند موزه کاخ گلستان ببینید.
باز هم کمال‌الملک و باز هم یک اثر شاهکار دیگر از تهران قدیم؛ این‌بار حوض خلوت کریمخانی. در این اثر که به تابلوی حوضخانه عمارت گلستان معروف است، منظره حوض و فواره کاخ گلستان به نمایش درآمده است. این تابلوی ماندگار کمال‌الملک را هم می‌توانید در موزه کاخ گلستان ببینید.
منظره دل‌فریب کوه‌های شمیران از دل خیابان‌ها و از فراز ساختمان‌ها و عمارت‌های تهران، دستمایه خلق یکی دیگر از تابلوهای نقاشی معروف دوران قاجار شد. «محمودخان ملک‌الشعرا» که تابلوهای نقاشی‌اش از کاخ‌ها و عمارت‌ها زبانزد بود در این تابلو سراغ نمای کوه‌های پربرف شمیران از پشت‌بام کاخ گلستان رفت. او این اثر را در سال ۱۲۸۲ هجری قمری به تصویر کشید.
عمارت‌های ییلاقی شاهان قاجار هم سهم مهمی در نقاشی‌های برجسته آن دوران داشته‌اند. نمونه‌اش این نقاشی معروف کمال‌الملک است که اگر که عمارت ییلاقی قجری را در میان انبوهی از درختان نشان می‌دهد. عمارتی ییلاقی که لذت زندگی در آبادی‌های خوش آب و هوای شمیران با دورنمایی از کوه‌ها و قله‌های پربرف شمال تهران را نشان می‌دهد. این تابلوی ناتمام کمال‌الملک همراه با دیگر تابلوی ناتمام او با عنوان «پیرمرد در حال مطالعه» در سالن کمال‌الملک کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری می‌شود.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: محله تاریخ اسناد تاریخ آثار باستانی هنر نقاشی نقاشان تاریخ باستان شناسی تاریخ بناها هویت شهری همشهری محله موزه هنر گالری هنر معاصر موزه های ایران تاریخ عمومی ایران تاریخ جهان اثر کمال الملک نگهداری می شود ناصرالدین شاه کاخ گلستان شاه قاجار محمود صبا عمارت ها کاخ ها کوه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۲۹۵۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برپایی نمایشگاه نقاشی «افکار» در نقش جهان
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی این رویداد، آیین گشایش نمایشگاه انفرادی «افکار» شامل نقاشی‌های مریم نامدار، ساعت ۱۶ روز جمعه ۱۴ اردیبهشت در نگارخانه «نقش جهان» برگزار می‌شود.
مریم نامدار متولد ۱۳۶۱ و فارغ‌التحصیل رشته هنرهای تجسمی است. او پیش از این آثارش را در برخی نمایشگاه‌های گروهی نظیر منتخب آثار گالری اکنون (اصفهان)، منتخب آثار گالری آرتیبیشن، گالری هفتا، داوودی و زرنا به نمایش گذاشته بود.
این هنرمند درباره آثار به نمایش‌درآمده در نمایشگاه «افکار» گفت: قطعاً به عنوان یک نقاش انتزاعی، خود را در دنیایی از رنگ‌ها و فرم‌های غیرطبیعی می‌بینم. داستان‌ها در ذهنم با استفاده از این عناصر و رنگ‌ها تداعی می‌شوند. بوم نقاشی من به صحنه‌ای تبدیل می‌شود که در آن احساسات، تجربیات و افکار آشکار می‌شوند و من به دنبال انتقال این مناظر درونی از طریق کارم هستم. دغدغه همیشگی من نپذیرفتنِ آثارم در جامعه‌ای است که گالری‌دارها هنر را کالایی برای کسب درآمد می‌دانند و عملاً نقاشی انتزاعی یا آبستره جایی در این روند ندارد. تمایل گالری‌دارها به هنر روایتی باعث به انزوا کشیده‌شدن این‌گونه سبک‌ها شده است. با امید به روزهایی که هنر در کلیه سبک‌ها پذیرفته شود.
همچنین نامدار در بخشی از استیتمنت نمایشگاه انفرادی خود نوشته است: «افکار» به تفکر دعوتت می‌کند. یک قدم نزدیک‌تر شوید و صدای تپش رنگ‌ها را بشنوید؛ صدای نبض وجود. رنگ‌ها شما را وادار به حرف‌زدن می‌کنند و در عین حال به درون‌نگری دعوتت می‌کند. چه چیزی فراتر از شکل نهفته رنگ‌ها است؟ آیا آشفتگی می‌تواند هماهنگی داشته باشد؟ آیا در انتزاع آرامش وجود دارد؟ این تفسیر شما را به چالش می‌کشاند.
۲۰ تابلو در این نمایشگاه به نمایش درمی‌آیند که با تکنیک اکلرولیک روی بوم و در سبک آبستره (انتزاعی) اجرا شده‌اند.
آثار نقاشی مریم نامدار در نمایشگاه انفرادی «افکار»، از روز ۱۴ تا ۱۹ اردیبهشت در نگارخانه نقش جهان روی دیوار قرار خواهند داشت.
علاقه‌مندان به تماشای این آثار تجسمی می‌توانند طی روزهای یادشده از ساعت ۱۶ تا ۱۹ به نگارخانه «نقش جهان» به نشانی خیابان نیاوران، خیابان باهنر، همایونفر، کوچه سعدی، خیابان محمودی ۲، پلاک ۹ مراجعه کنند. گالری شنبه‌ها تعطیل است.
کد خبر 6094368
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان